Zapobieganie gromadzeniu się flegmy w gardle - praktyczne porady

Uczucie ucisku, dyskomfort, niemożność przełknięcia "guli" w gardle, trudności z jej odkrztuszeniem, mokry kaszel - to wszystko mogą być objawy zalegającej flegmy w gardle. Przyczyny tego objawu są różnorodne. Warto je znać, by jednocześnie móc wykorzystać sposoby na zapobieganie gromadzenia się wydzieliny w gardle.

Co to jest flegma?

Flegma to lepka wydzielina z dróg oddechowych, która często zalega w gardle i jest trudna do odkrztuszenia. Gdy pojawia się kaszel, podczas którego dochodzi do jej usuwania (wypluwania plwociny), mówi się o kaszlu mokrym, produktywnym, wilgotnym^[1].

Kolor, gęstość i ilość flegmy, a raczej usuniętej plwociny, wiele mówi o możliwych przyczynach zalegania wydzieliny w gardle^[1] :

• flegma ropna o zabarwieniu zielonym lub żółtym: zakażenie zatok przynosowych, oskrzeli lub płuc;
• plwocina wydzielana w dużej ilości: rozstrzenie oskrzeli, pęknięcie ropnia płuca;
• flegma, która ma nieprzyjemny zapach: zakażenie bakteriami beztlenowymi;
• biała, gęsta, lepka plwocina, która odkrztuszana jest najczęściej rano: przewlekłe zapalenie oskrzeli lub przewlekła obturacyjna choroba płuc;
• flegma lepka i przeźroczysta: astma;
• wydzielina z grudkami i czopami: grzybica płuc lub mukowiscydoza;
• plwocina z krwią: gruźlica lub choroby układu krążenia;
• flegma z cząstkami pokarmu: zaburzenia połykania, przetoki tchawiczo-przełykowe;
• wydzielina ropna i krwista: zapalenie oskrzeli, rozstrzenie oskrzeli, zapalenie płuc.

Zgłoszenie się do lekarza i podanie szczegółów dotyczących wyglądu flegmy może ułatwić ustalenie jej przyczyn i postawienie diagnozy.

Dlaczego flegma zalega w gardle?

Najczęstszą przyczyną zalegania flegmy w gardle jest infekcja górnych lub dolnych dróg oddechowych. Mogą to być m.in. nieżyt nosa i ostre zapalenie zatok^[2].

Kaszel mokry i towarzysząca mu wydzielina są również objawem takich chorób jak^[3]:

• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP);
• zapalenie oskrzeli (przewlekłe lub ostre po nadkażeniu bakteryjnym);
• zespół ściekania wydzieliny po tylnej ścianie gardła (PNDS - ang. post nasal drip syndrome);
• rozstrzenie oskrzeli;
• mukowiscydoza.

Nadmiar wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych może wynikać także z gruźlicy, ropnia płuca, niewydolności lewokomorowej serca lub raka płuca.

Jak pozbyć się flegmy i nie dopuścić do jej zalegania? Leki i domowe sposoby

W przypadku zalegania flegmy w gardle nie można hamować odruchu kaszlu. Jest to bardzo korzystne zjawisko, ponieważ pozwala oczyścić drogi oddechowe z nadmiaru wydzieliny. Dlatego, gdy w gardle gromadzi się flegma, należy poprawić efektywność kaszlu, dzięki czemu będzie łatwiej ją usunąć. Można do tego wykorzystać dostępne leki^[1]:

• wykrztuśne, które nasilają odkrztuszanie;
• mukolityczne, które rozrzedzają wydzielinę.

Rekomenduje się przyjmowanie ich w formie doustnej, na przykład w postaci syropu lub tabletek^[1]. Jednym z takich leków jest Deflegmin, który rozrzedza gęstą wydzielinę i ułatwia jej odkrztuszanie. Mogą go przyjmować zarówno dzieci, jak i dorośli. Dla maluchów powyżej 1. roku życia przeznaczony jest w postaci kropli doustnych, dla dzieci starszych w syropie, a dla osób dorosłych w kapsułkach^[4].

Poza wsparciem farmaceutycznym można również sięgnąć po domowe sposoby, które zapobiegną zaleganiu flegmy lub ułatwią jej usuwanie. Przede wszystkim zaleca się wypijanie większej ilości płynów, by rozrzedzić tkwiącą w gardle wydzielinę. Ważne jest również nawilżanie powietrza w pomieszczeniach, w których się przebywa. Wietrzenie sypialni przed snem, stosowanie nawilżacza pokojowego, wieszane mokrego ręcznika lub pojemników z wodą na grzejniku - te sposoby poprawiają nawilżenie wdychanego powietrza. Można również wykorzystać domowe inhalacje z roztworu soli fizjologicznej^[1].

Obecność flegmy w gardle, której towarzyszy przewlekły kaszel (powyżej 8 tygodni) lub inne niepokojące objawy, należy jak najszybciej skonsultować z lekarzem i wykonać rozszerzone badania diagnostyczne^[2].

Na zlecenie marki Deflegmin

Bibliografia:

1. Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp: 24.08.2023)).
2. Durska G., Nadmiar wydzieliny w drogach oddechowych - przyczyny, diagnostyka, leczenie, 2012 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pochp/lista/77614,nadmiar-wydzieliny-w-drogach-oddechowych-przyczyny-diagnostyka-leczenie (dostęp: 24.08.2023)).
3. Fal A.M., Kaszel - odruch obronny a patologia, 2020 (witryna internetowa: https://podyplomie.pl/medycyna/34903,kaszel-odruch-obronny-a-patologia?page=2 (dostęp: 24.08.2023)).
4. Witryna internetowa https://deflegmin.pl/.