Grzybica jamy ustnej i gardła może wystąpić w każdym wieku. Największy problem stanowią zakażenia wywołane przez grzyby z rzędu drożdżaków (Saccharomyces) rodzaju Candida[1]. Nieodpowiednie leczenie może prowadzić do kandydozy nawracającej[2]. Dlatego warto wiedzieć, jak postępować w przypadku grzybicy gardła i kiedy udać się do lekarza.
Grzybica gardła - co to za choroba?
Grzybicze zapalenie gardła to infekcja laryngologiczna spowodowana głównie przez grzyby z rzędu drożdżaków rodzaju Candida albicans. Dlatego też często tę chorobę nazywa się drożdżycą lub kandydozą. Grzybica w obrębie gardła bardzo często współwystępuje z grzybiczym zapaleniem jamy ustnej. Charakterystycznym objawem są wówczas białe, raczej niebolesne naloty oraz dyskomfort podczas przełykania śliny, napojów lub pokarmów stałych[1]. Dość często przy grzybicy w obrębie jamy ustnej spotyka się zapalenie kącików ust. Są one suche, zaczerwienione i pękają, co powoduje dolegliwości bólowe[2].
Rodzaje kandydozy gardła i migdałków
Najczęściej występującym rodzajem grzybicy w jamie ustnej jest postać kandydozy ostrej rzekomobłoniastej. Dotyka ona nawet niemowląt, u których potocznie nazywana jest pleśniawkami. U osób dorosłych powoduje powstawanie białych, kożuchowatych zmian. Może przebiegać bezobjawowo lub dawać objawy swędzenie, pieczenia i suchości w jamie ustnej. Mogą też wystąpić zaburzenia smaku oraz odczuwanie bolesności gardła podczas jedzenie[1].
Inne rodzaje grzybicy to[1]:
- kandydoza ostra zanikowa zwana też poantybiotykową lub rumieniową;
- kandydoza przewlekła zanikowa (w tym protetyczne zapalenie jamy ustnej, zapalenie kątów ust, romboidalne zapalenie języka);
- kandydoza przewlekła rzekomobłoniasta (białe wykwity, które przy próbie oderwania od błony śluzowej mocno krwawią);
- kandydoza przewlekła rozrostowa (jest powikłaniem istniejących zmian chorobowych, białawe grudki są trudne do usunięcia).
Grzybica gardła - kiedy udać się do lekarza?
Warto zwrócić uwagę na fakt, że zakażenia grzybicze gardła często dotykają pacjentów z niedoborami odporności. Związane są z przyjmowaniem antybiotyków, stosowaniem leków immunosupresyjnych oraz z intensywną terapią nowotworową np. radioterapią. Często na grzybicę gardła chorują osoby w podeszłym wieku, chorzy na cukrzycę, AIDS, niedoczynność tarczycy oraz pacjenci z niedoborami żelaza i witamin[3]. Dlatego nie wolno lekceważyć grzybicy gardła i jamy ustnej. Rozwój pełnoobjawowej choroby może być sygnałem ogólnoustrojowego zaburzenia, które toczy się w organizmie[4]. Najlepiej od razu zgłosić się z jej objawami do lekarza, który postawi trafną diagnozę na podstawie badania fizykalnego lub wymazu z gardła. Materiał do badań mikrobiologicznych pobiera się głównie w celu identyfikacji rodzaju grzyba oraz oceny wrażliwości na leki przeciwgrzybicze[5].
Grzybicze zapalenie gardła - leczenie
Im szybciej zostanie prawidłowo zdiagnozowana grzybica gardła i im wcześniej zostanie podjęte odpowiednie leczenie, tym lepsze jego rezultaty i mniejsze ryzyko powikłań. Terapię należy rozpocząć przede wszystkim od pozbycia się złych nawyków i zachowań zdrowotnych, które mogą prowadzić do rozwoju choroby. Wiążą się one przede wszystkim z przestrzeganiem zasad prawidłowej i regularnej higieny jamy ustnej. Ważne jest również zadbanie o zdrową dietę, a także ograniczenie palenia papierosów i nadmiernego zażywania leków, zwłaszcza bezpodstawnej antybiotykoterapii[4].
Leczenie grzybicy gardła skupia się głównie na stosowaniu leków o działaniu miejscowym. Mogą to być tabletki do ssania, aerozole, maści, żele, zawiesiny do inhalacji, pędzlowania i płukania jamy ustnej lub gumy do życia. Warto pamiętać o regularnym ich stosowaniu, zgodnie z zaleceniami lekarza lub producenta. Zwykle zaleca się używać preparat kilka razy dziennie. Aby terapia była skuteczna i doszło do całkowitego wyleczenia grzybicy, leczenie musi być prowadzone przez co najmniej 3-4 tygodnie[4].
Jednym z leków o działaniu przeciwgrzybiczym i przeciwpierwotniakowym jest Chlorchinaldin VP. Tabletki do ssania wykazują działanie lecznicze w przypadku pleśniawek oraz infekcji bakteryjnych i grzybiczych gardła, które mogą wystąpić m.in. po leczeniu antybiotykami[6]. W przypadku kandydozy gardła należy przestrzegać higieny jamy ustnej, zaleceń lekarza oraz regularności w przyjmowaniu leków, bo inaczej grzybica nawróci[4].
Bibliografia:
- Lorkowska-Zawicka B., Grzybicze zapalenie jamy ustnej, 2014 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/otolaryngologia/artykuly/gardlo_i_krtan/107527,grzybicze-zapalenie-jamy-ustnej (dostęp: 29.08.2023)).
- Jopek-Sady A., Grzybica jamy ustnej. Praca specjalizacyjna z zakresu farmacji aptecznej, 2013, s. 1-29.
- Paczkowska I. i in., Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz, FP Terapia i Leki, Tom 66, nr 8, 2010, s. 539-543.
- Morawska A. i in., Zakażenia grzybiczne u pacjentów otolaryngologicznych, Otolaryngologia 2007, 6(3): 142-146.
- Tomczak H., Zakażenia grzybicze w laryngologii - problemy związane z diagnostyką i leczeniem, Postępy w chirurgii głowy i szyi 2/2008, s. 51-57.
- Witryna internetowa: https://www.chlorchinaldin.pl/chlorchinaldin-vp/.
Na zlecenie marki Chlorchinaldin.
Komentarze