Co powinieneś wiedzieć o aftach Suttona?

Afty Suttona to rodzaj aft nawracających, które należą do częstych schorzeń błony śluzowej jamy ustnej. Są problematyczne, ponieważ powodują ból i mogą pozostawić po sobie blizny ^[1]. Co jeszcze warto wiedzieć o tym rodzaju aft? Jakie są przyczyny takiego stanu zapalnego? Jak go leczyć? Dowiedz się więcej.

Co to są afty nawracające?

Afta to pojedyncza nadżerka lub liczne owrzodzenia błony śluzowej. Najczęściej mają okrągły lub owalny kształt, nalot i widoczny stan zapalny. Mogą zająć policzek, język lub podniebienie. Często ich "ofiarą" pada także warga oraz dno jamy ustnej. Zanim się pojawią pacjent przez dobę lub dwie może odczuwać w miejscu ich wystąpienia mrowienie i pieczenie błony śluzowej. Wiele osób ma skłonność do cyklicznych zmian i częstych nawrotów choroby ^[2]. Szacuje się, że od 5% do 25% populacji doświadcza stanów zapalnych w obrębie jamy ustnej, jakimi są afty przewlekłe nawracające (RAS). Choroba ta najczęściej dotyka kobiety, osoby poniżej 40. roku życia oraz ludzi o wyższym statusie społecznym ^[3].

Afta Suttona i nie tylko - rodzaje aft nawracających

Wśród aft nawracających można wyróżnić ^[4]:

• afty małe (afty Mikulicza), które należą do najczęściej występujących (aż 80% wszystkich owrzodzeń aftowych), są niewielkie (poniżej 1 cm), zwykle towarzyszą okresom dzieciństwa i pokwitania, z reguły goją się w ciągu 1-2 tygodni;
• afty opryszczkopodobne - występują w formie zgrupowanych owrzodzeń o średnicy do 3 mm, goją się w ciągu miesiąca i występują tylko u dorosłych (częściej u kobiet niż u mężczyzn).
• duże afty (Suttona), które stanowią ok. 10% przypadków wszystkich aftoz.

Afty Suttona - charakterystyka

Nawracające afty duże (RAS major) określane są również jako afty Suttona. Jest to najcięższa odmiana aft, która pojawia się rzadko, ale jest bardzo dokuczliwa. Zmiany mają postać owrzodzeń występujących pojedynczo lub licznie o średnicy 10-20 mm w każdym obszarze błony śluzowej jamy ustnej. Najczęściej pojawiają się w okolicy błony śluzowej policzków i podniebienia miękkiego ^[2]. Po raz pierwszy wykwity występują na początku okresu pokwitania. Goją się długo, bo nawet kilka tygodni (powyżej miesiąca) i mają tendencję do pozostawienia blizny ^[4].

Zmianom tego typu często towarzyszą objawy ogólne ^[1]:

• osłabienie,
• stany podgorączkowe,
• trudności w mówieniu,
• problemy z połykaniem,
• powiększenie węzłów chłonnych.

Afty Suttona są bardzo bolesne. Czasami przy ich wystąpieniu stwierdza się podwyższenie OB ^[2].

Duże afty - przyczyny i leczenie

Przyczyny powstawania aft Suttona są różnorodne. Mogą obejmować niedobór żelaza, kwasu foliowego lub witaminy B12. Dużą rolę w ich występowaniu odgrywają także zaburzenia hormonalne, alergie pokarmowe, celiakia czy choroba Leśniowskiego-Crohna. Nie bez znaczenia są także czynniki zewnętrzne, takie jak stres, urazy mechaniczne czy niektóre leki. Występowaniu nawracających aft, również Suttona, sprzyja również podłoże genetyczne ^{[1, 2]}.

Rozpoznania rodzaju aft dokonuje lekarz, najczęściej stomatolog, który - na podstawie obrazu klinicznego - potrafi ustalić, na jaką dolegliwość cierpi pacjent. Leczenie aft rozpoczyna się od ustalenia ich przyczyn. Jest to bardzo ważne, ponieważ dopiero uzupełnianie niedoboru witamin czy składników mineralnych lub leczenie choroby, która przyczynia się do powstawania zmian, pozwala zapanować nad wykwitami ^[4]. W celu złagodzenia dolegliwości bólowych oraz przyspieszenia gojenia uszkodzonej błony śluzowej można miejscowo stosować żel stomatologiczny Sachol. Jego substancje czynne działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie.

Warto również pamiętać, że bardzo ważna jest dokładna higiena jamy ustnej. Dobra pasta do zębów, i dokładne szczotkowanie to podstawa. Domowe sposoby walki z aftami obejmują również płukanki jamy ustnej wyciągiem z szałwii lekarskiej. Przy aftach Suttona można zastosować leczenie miejscowe i ogólne preparatami steroidowymi lub immunomodulującymi ^[1].

Bibliografia:

1. Tyszkiewicz I., Kozłowski Z., Współczesne poglądy na temat leczenia aft nawracających - przegląd piśmiennictwa, Dental Forum, 1/2015/XLIII, s. 83-88.
2. Antoniv R. i in., Afty nawracające - przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia 3/2014, s. 142-146.
3. Androsz O., Napora M., Afta Suttona - opis przypadku, Nowa Stomatologia 2-3/2007, s. 88-90.
4. Owrzodzenia aftowe, 2014 (witryna internetowa: https://przegladpediatryczny.pl/a1353/Owrzodzenia-aftowe.html (dostęp: 02.08.2023)).
5. Witryna internetowa żelu stomatologicznego Sachol: https://sachol.com.pl/sachol/zel-stomatologiczny/

Sachol^® żel stomatologiczny, 10 g, produkt leczniczy

SACHOL żel stomatologiczny to lek przeciwzapalny, przeciwbólowy i miejscowo odkażający do stosowania w jamie ustnej. Żel stosuje się w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej, zapaleniach dziąseł czy chorobach przyzębia.

• Substancje czynne: choliny salicylan (Cholini salicylas) i cetalkoniowy chlorek (Cetalkonii chloridum). 1g żelu zawiera: 87,1 mg choliny salicylanu (Cholini salicylas) i 0,1 mg cetalkoniowego chlorku (Cetalkonii chloridum).
• Postać farmaceutyczna: Żel do stosowania w jamie ustnej i na dziąsła. Przezroczysta, bezbarwna, jednolita masa o zapachu olejku anyżowego.
• Wskazania do stosowania: stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej a także nadżerki i owrzodzenia jamy ustnej. Żel można stosować w zapaleniu dziąseł czy chorobach przyzębia.
• Podmiot odpowiedzialny: Bausch + Lomb Ireland Limited, 3013 Lake Drive Citywest Business Campus, Dublin 24, D24PPT3 , Irlandia.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.