Mandala - czym jest? Rodzaje, symbole, znaczenie - Mandale

Mandale to obecnie jedne z najbardziej rozpoznawalnych i najpopularniejszych motywów w popkulturze. Kolorujemy i rysujemy je, zdobimy nimi ściany i ubrania. Jednak niewiele osób nawet pośród fanów tego motywu wie, czym naprawdę jest koło mandala, skąd się wywodzi, jakie ma znaczenie i moc. Mandale to obecnie również bardzo popularne wzory tatuaży, a także kolorowanek dla dorosłych.

Zobaczcie, czym dokładnie jest koło mandala, z jakiej religii pochodzi, w jakim celu się je wykonuje i kto je rozpowszechnił w kulturze zachodu.

Czym są mandale?

Mandale są tradycyjnymi symbolami wywodzącymi się z kultury tybetańskiej i hinduistycznej. Słowo "mandala" pochodzi z sanskrytu i oznacza "koło" (np. życia lub święty krąg). Te piękne i skomplikowane kompozycje geometryczne składają się z kół, linii, kształtów i kolorów, które tworzą harmonijne wzory. To jedne z najpiękniejszych i najbardziej tajemniczych oraz intrygujących motywów. Są traktowane jako symbol życia ludzkiego. Ich malowanie i rysowanie ma mieć moc terapeutyczną, relaksuje i pobudza kreatywność. W buddyzmie powstają na kole jako motyw zwykle jest to motyw koła na kwadracie, a w naszej kulturze można je spotkać w różnych kształtach.

Mandale powstały w Indiach, w VIII wieku przywędrowały na Tybet, gdzie tybetańscy mnisi zaczęli je wykorzystywać w swoich obrzędach religijnych. To kompozycje kwadratu na planie okręgu. Przez tybetańskich mnichów są traktowane jako koło życia, symbol harmonii i doskonałości. Tybetańscy buddyści wierzą, że człowiek jest w centrum (centrum mandali), a wszystko, co go otacza to wszechświat.

_{Mandale z kwiatów}

Koła mandali te są wykorzystywane do medytacji, a ich tworzenie, jak i niszczenie jest rytuałem tantrycznym. Sam proces ich tworzenia prowadzi do oświecenia duszy. Rozróżniamy różne rodzaje mandali, każda z nich ma inne znaczenie. Ich wzór to harmonijne połączenie koła i kwadratu, w którym koło symbolizuje niebo nieskończoność i to, co zewnętrzne, czyli świadomość. Kwadrat symbolizuje cztery strony świata, ziemskość i ludzi, wnętrze (podświadomość i nadświadomość). Ich źródłem jest jeden punkt (środek) uważany za koniec i początek wszystkiego.

^{Mandale - kolorowanka}

Mandale w buddyzmie, do czego służą?

Mandala jest wykorzystywana w buddyzmie podczas medytacji, a dokładnie podczas tantry. Wyznawcy tej religii wierzą, że prowadzi ona do oświecenia. Obecnie można też spotkać ogromne ich modele wznoszone z piasku przez tybetańskich mnichów. Duchowni chcą w ten sposób zwrócić uwagę na trudną sytuację tybetańskiej społeczności. Powstają one przez kilka dnia i są bardzo misternie wykonane, a następnie niszczone.

Rodzaje mandali

Choć dla laika wszystkie wyglądają podobnie i trudno je rozróżnić, to jest ich wiele różnych rodzajów. Każda z nich ma inne funkcje i działanie. Do najpopularniejszych należą mandale:

• naprawcze,
• oczyszczające,
• uspakajające,
• miłości,
• sukcesu.

Malując lub tworząc je od podstaw, warto zwrócić uwagę nie tylko na jej motyw, ale też kolorystykę. Te na pozór proste kolorowanki można malować intuicyjnie, co często jest wykorzystywane podczas różnych terapii pedagogicznych i psychologicznych. Jeśli jednak malujemy mandalę tantryczną, o określonym działaniu, warto zwrócić uwagę na jej kolorystykę. Dokładnie tak samo postępujemy, wybierając motyw i kolor tatuażu z tym deseniem. Każda z barw jest przyporządkowana do jednej konkretnej czakry, a ta z kolei do konkretnej sfery życia.

Mandale i znaczenie kolorów

Nie ważne czy robisz to dla zabawy, zabicia czasu czy w celach relaksacyjnych. Zawsze maluj lub twórz świadomie wybrany rodzaj koła wszechświata i tak też dobieraj jego kolorystykę. Moc mandali choć przez wielu jest niedoceniana i bagatelizowana, stanowi jeden z głównych elementów buddyzmu, więc może coś w tym jest.

1. Fioletowy (czakra korony) - połączenie świata duchowego z materialnym a także konkretnej osobowości z całym wszechświatem.
2. Czerwony (czakra korzenia, (bazowa) kręgosłup) - namiętność.
3. Żółty (czakra splotu słonecznego)  - niezależność.
4. Zielony (czakra serca) - bezinteresowna miłość.
5. Pomarańczowy (czakra sakralna - pępka) - samoocena / samoakceptacja.

Wyznawcy buddyzmu wykonują, wybrany rodzaj okręgu w starannie dobranych kolorach, a następnie medytują w celu odblokowania określonej czakry. Po skończonej medytacji mandalę należy zniszczyć. Jej zrobienie i zniszczenie symbolizuje śmierć i przemijanie. Zniszczenie własnoręcznie stworzonej lub pomalowanej mandali jest też częścią różnych terapii psychologicznych i pedagogicznych.

Jak napisać list do siebie? Mandala, czyli spotkanie świadomości z podświadomością i nadświadomością

Zdaniem tybetańskich mnichów tworzenie i niszczenie mandali jest jak list do siebie. Podczas tej czynności wysyłamy sygnały z podświadomości i nadświadomości do świadomości. Podświadomość to część mózgu, która znajduje się poza naszą świadomością, ale może odpowiadać za nasze lęki i pragnienia. Świadomość towarzyszy nam w każdej czynności to są nasze myśli, lęki i pragnienia, z których jesteśmy świadomi. Nadświadomość to jest naturalna pierwotna zdolność człowieka do przetrwania. Nadświadomość często w trudnych sytuacjach podsuwa nam rozwiązania problemów, pomysły itp. Najczęściej jest ona uśpiona, a aktywuje się w wyjątkowych dla nas sytuacjach. Zgodnie z teorią buddyzmu tworzenie i niszczenie mandali pomaga zajrzeć w głąb siebie, poznać skrywane w podświadomości pragnienia i lęki oraz ich rozwiązanie, które podsuwa nam nadświadomość, dzięki czemu możemy w świadomości (i życiu codziennym) rozwiązać nasze problemy, wystartować z nowym przedsięwzięciem i osiągnąć duchową harmonię. Choć początkowo ta teoria wydaje się zawiła i niezrozumiała, po głębszym zastanowieniu jest możemy ją zrozumieć i spróbować napisać list do siebie.

Mandale w zachodniej popkulturze, psychiatria i poznawanie siebie

Co ma psychiatria mandali?

Jeden ze szwajcarskich psychiatrów Karol Gustaw Jung uważał, że sposób, w jaki tworzymy mandalę oraz jakie wzory i kolory do jej powstania wykorzystaliśmy, jest cenną informacją o naszym stanie psychicznym i cechach charakteru. Zarówno kolorystyka, figury geometryczne, jak i sam wzór zdradzają nasze pragnienia lęki i stan, w jakim się znajdujemy, a także, czy w czasie jej tworzenia jesteśmy rozluźnieni, zdenerwowani, przestraszeniu, mamy coś do ukrycia itp. To właśnie Karol Gustaw Jung spopularyzował mandalę w zachodniej kulturze. Potem za sprawą projektantów mody, którzy szukali inspiracji i nowych wzorów trafiła ona do popkultury.

Co nam daje rysowanie mandali?

Już samo tworzenie lub malowanie tybetańskiej mandali może wprowadzić w stan medytacji i skupienia. Oderwanie myśli od codziennych spraw, intuicyjne lub przemyślane dobieranie barw wprawia w stan głębokiej koncentracji. Jednak zanim tak się stanie, musimy sobie zapewnić odpowiednie warunki. Najlepiej jest czynność tą wykonywać w ciszy lub przy dźwiękach relaksującej muzyki, z dala od innych osób i poświęcić się temu zadaniu w 100%. Proces ten sprawi, że nie tylko odnajdziemy spokój, poczujemy się zrelaksowani i wypoczęci. Wiele osób szczególnie tych, które mają problem z samooceną lub podejmowaniem decyzji, właśnie w czasie tworzenia buddyjskiego symbolu znajduje rozwiązanie swoich problemów, czy też poznaje swoją wartość. Wyznawcy buddyzmu uważają, to nasza podświadomość jest autorem mandali. Nasze dłonie wykonują dokładnie, to co podpowiada nam ukryta część naszej świadomości. A jeśli jest ona wykonywana w sposób właściwy i z zastosowaniem odpowiedniej kolorystyki pomaga odblokować poszczególne czakry. A te zdaniem wyznawców buddyzmu pozwalają nam świadomie kierować swoim życiem i szczęściem.

Nawet osoby nieznające jej pochodzenia i znaczenia w buddyzmie zgodne są, że jej kolorowanie lub malowanie koi nerwy i pozwala nam się zrelaksować. Eksperci z kolei twierdzą, że praca z mandalami ma zbawienny wpływ na nasze zdrowie psychiczne.

Ponadto w czasie malowania lub tworzenia mandali:

• rozwijamy swoją wyobraźnię;
• rozwijamy kreatywność, uczymy się przełamywać bariery i wychodzić poza schematy;
• malowanie mandali polepsza koncentrację;
• koi nerwy i pomaga się wyciszyć.

W czasie tworzenia lub zdobienia gotowej mandali możemy pozbierać myśli. A dokładniej z wielu rozwiązań, lub możliwości wybrać tą najlepszą najkorzystniejszą. Zdarza wam się, że macie mętlik w głowie i jesteście w tak zwanej kropce? Kolorowanie tego wzoru pomoże wam zaprowadzić porządek w myślach.

Mandale lecznicze co to?

Mandala lecznicze niczym nie różnią się od innych, poza tym, że zawsze mowa o kole mandala. Są one wykorzystywane przez pedagogów, logopedów i psychologów w pracy z dziećmi i młodzieżą podczas zajęć logopedycznych, rewalidacyjnych, a także edukacyjnych, podczas których dzieci uczą się koncentracji, skupienia, konsekwencji i wytrwałości. Najczęściej są one wykonywane przy dźwiękach muzyki relaksacyjnej i połączone z ćwiczeniami oddechowymi. Takie zajęcia polegają na pozostawieniu swobody w wyborze kolorów oraz nienarzucaniu uczniowi ram czasowych.

Mandale lecznicze są też polecane jako forma terapii dla osób zestresowanych, niezdecydowanych lub o niskiej samoocenie.

Czy malowanie lub tworzenie mandali to grzech?

Tworzenie i malowanie mandali przez niektórych jest postrzegane jako obrzęd pochodzący z innej religii. Jednak samo malowanie lub nawet medytacja z mandalą nie jest obrzędem religijnym, a jedynie formą relaksu, która przyjęła się w naszej popkulturze.

Najpopularniejsze mandale w popkulturze

Najpopularniejsze obecnie mandale to kolorowanki dla dzieci i dorosłych. Te pierwsze są znacznie łatwiejsze, a drugie zawierają mnóstwo szczegółów i są bardzo pracochłonne. Nie warto jednak robić ich szybko lub żałować na nie czasu. Eksperci od psychoterapii podkreślają, że ich malowanie i tworzenie jest jedną z najkorzystniejszych form relaksu. Podczas malowania ze względu na ilość szczegółów i bogatą kolorystykę odrywamy się od trosk dnia codziennego. Nasz umysł odpoczywa od natłoku informacji oraz kontaktu ze światem. A jeśli potrzebujecie "zresetować się" po ciężkim dniu lub pobudzić swoją kreatywność, zacznijcie od "wyłączenia" swojej świadomości na kilkanaście minut lub jeśli dysponujecie wolnym czasem nawet na kilka godzin. Nie musicie tego samego dnia skończyć swojego rysunku, najpiękniejsze mandale są tworzone przez tybetańskich mnichów nawet przez kilka dni. Pamiętajcie, że prawdziwym zwieńczeniem tego dzieła jest jego zniszczenie.

Chusty, letnie sukienki i harlemki bardzo często są dekorowane właśnie w ten sposób. A jeśli jesteście fankami takich dekoracji, koniecznie sprawdźcie, jaki rodzaj mandali umieszczono na sukience lub spodniach i co symbolizuje jej kolorystyka. Wprawdzie nie ma potwierdzenia czy taki print odblokowuje czakry, ale jeśli już mamy go nosić, niech wspiera tę część naszego życia, która najbardziej tego potrzebuje.

Tatuaż z mandalą jest jednym z częściej wybieranych, jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, jakie ma znaczenie i jaką może mieć moc. Zanim zdecydujemy się na konkretny wzór, warto przeanalizować ich rodzaje i kolorystykę, ponieważ taki tatuaż zostanie z wami na całe życie. Kolejna kwestia to wybór właściwego wykonawcy, pamiętajmy, że powinien on zawierać mnóstwo detali, być wykonany perfekcyjnie, dlatego lepiej powierzyć zrobienie tego tatuażu profesjonaliście.